Buôn sầu riêng, lợi nhuận khủng, rủi ro khôn lường

Nhiều nông dân và thương lái Tây Nguyên đang lao vào buôn sầu riêng với hy vọng đổi đời nhờ giá cao. Nhưng đằng sau “giấc mơ tỷ phú” ấy là rủi ro vay vốn, thị trường biến động và cảnh nợ nần bủa vây.
Giấc mơ đổi đời từ “trái vàng”
Khi sầu riêng chính thức được xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc, giá tại vườn nhiều nơi tăng gấp đôi, lên tới 70.000-80.000 đồng mỗi kg. Một hecta sầu riêng cho thu nhập hàng tỷ đồng, khiến hàng loạt hộ dân ở Đắk Lắk, Gia Lai, Đắk Nông chặt bỏ cà phê, tiêu để chuyển sang loại cây này.
Nhà tôi trồng ba hecta, năm ngoái thu gần 3 tỷ đồng. So với trồng hồ tiêu thì sầu riêng đúng là đổi đời, ông Nguyễn Văn Tám, nông dân huyện Krông Pắk, chia sẻ.
Không chỉ nông dân, nhiều thương lái cũng giàu nhanh. Có chuyến xe chở hàng sang cửa khẩu mang về lãi cả trăm triệu đồng. Nhờ đó, không ít tiểu thương xây được nhà, mua được xe chỉ sau một mùa vụ.
Để kịp gom hàng, nhiều thương lái đã thế chấp sổ đỏ vay ngân hàng, thậm chí vay nóng bên ngoài. Khi giá cao, lợi nhuận dễ bù đắp. Nhưng chỉ cần giá rớt 20.000 đồng mỗi kg, hàng tồn kho, thì toàn bộ vốn liếng bốc hơi.
Tôi vay 2 tỷ gom sầu riêng, nhưng giá rớt nhanh, bán lỗ hơn nửa. Giờ nợ chưa biết trả bằng gì, anh Lương Văn Hải, một thương lái Gia Lai, thở dài.
Không ít hộ nông dân mất khả năng trả nợ, phải bán đất hoặc bị ngân hàng siết tài sản. Người ta gọi sầu riêng là trái vàng, nhưng cũng có thể thành trái đắng nếu quá liều vay vốn, một cán bộ tín dụng ở Đắk Lắk cho biết.
Thị trường tiềm năng nhưng rủi ro rình rập
Trung Quốc hiện tiêu thụ hơn 90% sản lượng sầu riêng xuất khẩu của Việt Nam. Song, nước này ngày càng siết chặt quy định về mã số vùng trồng, đóng gói và dư lượng thuốc bảo vệ thực vật. Chỉ một sai sót có thể khiến cả lô hàng bị trả về.
Thêm vào đó, sầu riêng có tính mùa vụ cao, sản lượng tăng mạnh vào chính vụ khiến giá dễ lao dốc. Thương lái không có kho lạnh hoặc kinh nghiệm bảo quản rất dễ thua lỗ.
Các chuyên gia khuyến cáo, người dân không nên đặt hết cược vào một loại cây, càng không nên vay nóng để đầu tư. Muốn làm giàu bền vững từ sầu riêng, cần liên kết hợp tác xã, doanh nghiệp, đa dạng đầu ra và tuân thủ nghiêm quy trình kỹ thuật.
Giấc mơ tỷ phú sầu riêng là thật, nhưng cũng có thể biến thành ác mộng nếu thiếu tỉnh táo. Mảnh đất – mái nhà của nhiều gia đình có thể ‘bay’ theo chỉ một vụ mùa, ông Nguyễn Văn Hùng, chuyên gia nông nghiệp, nhấn mạnh.
Ý kiến của bạn